پسوریازیس چیست | صفرتا 100 درمان آن
پسوریازیس، این بیماری پوستی مزمن و ناملایم، بیش از یک چالش جسمانی است؛ برای میلیونها نفر در سراسر جهان، این بیماری بر زندگی روزمره و اعتماد به نفس اثر میگذارد. پسوریازیس به دلیل فعالیت نامتعارف سیستم ایمنی ایجاد میشود و باعث تولید سریع سلولهای پوستی و ایجاد لکههای قرمز، پوستهریزی و خارش شدید میگردد. این بیماری با وجود نداشتن درمان قطعی، قابل کنترل است و با شناخت بهتر علائم، دلایل و روشهای مختلف درمانی میتوان به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کرد. در این مقاله از مدیسیب، به بررسی روشهای علمی و خانگی برای مدیریت پسوریازیس میپردازیم.
پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد بثورات با لکههای خارش دار و پوسته پوسته شده و بیشتر روی زانو، آرنج و پوست سر ایجاد میشود. پسوریازیس یک بیماری شایع و مزمن بدون درمان است. این بیماری میتواند دردناک باشد، خواب را مختل و تمرکز را سخت کند.
پسوریازیس به صورت چرخه عمل میکند. برای چند هفته یا ماه عود کرده و پس از آن فروکش میکند. هرچه محرکهایی بیشتری وجود داشته باشد، تعداد دفعات عود کردن و طول مدت بیماری طولانیتر میشود. درمانهایی برای کاهش علائم در دسترس هستند. بنابراین میتوانید عادات سبک زندگی و روشهای درمانی متفاوتی را امتحان کنید تا زندگی راحتتری داشته باشید.
معرفی انواع پسوریازیس
انواع مختلفی از پسوریازیس وجود دارد که هر کدام علائم و نشانههای متفاوتی دارند:
- پسوریازیس پلاکی: شایع ترین انواع پسوریازیس، نوع پلاکی است که باعث ایجاد لکه های پوستی خشک، خارش دار و برجسته می شود که با فلس پوشانده شده است. ممکن است تعداد کمی یا زیاد باشد. آنها معمولا در آرنج، زانو، کمر و پوست سر ظاهر میشوند. رنگ لکهها بسته به رنگ پوست متفاوت است.
- پسوریازیس ناخن: پسوریازیس میتواند ناخنهای دست و پا را نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد حفره، رشد غیر طبیعی ناخن و تغییر رنگ شود. ناخنهای پسوریاتیک ممکن است شل شده و از بستر ناخن جدا شوند. اگر بیماری شدت یابد، منجر به خرد شدن ناخنها نیز میشود.
- پسوریازیس معکوس: پسوریازیس معکوس عمدتاً چینهای پوستی کشاله ران، باسن و سینهها را درگیر میکند. این نوع بیماری باعث ایجاد لکهای پوستی مسطح شده که با اصطکاک و تعریف بدتر میشود. قارچهای عفونی کیی از دلایل ایجاد این نوع پسوریازیس است.
- پسوریازیس پوسچولار: پسوریازیس پوسچولار، یک نوع نادر است که باعث ایجاد تاولهای پر از چرک میشود. این تاولها به طور گسترده یا کوچک در کف دست و پا ایجاد میشود.
- پسوریازیس اریترودرمیک: این نوع از پسوریازیس، در تمام سطح بدن ایجاد میشود و منجر به سوزش و خارش فراوان میشود. ممکن است زخمها دیر یا زود خوب شوند و دوره مشخصی ندارد.
علائم پسوریازیس چیست؟
علائم و نشانههای رایج پسوریازیس عبارتند از:
- خارش پوست
- پوست خشک و ترک خورده
- درد پوست
- ناخن هایی که سوراخ، ترک خورده یا خرد شدهاند
- درد مفاصل
- بثورات تکه تکهای شوره مانند
- بثورات با رنگهای متفاوت، به رنگهای بنفش با پوستههای خاکستری در پوست قهوهای یا سیاه و صورتی یا قرمز با پوستههای نقرهای روی پوست سفید
- لکه های پوسته پوسته شدن کوچک (که معمولا در کودکان دیده می شود)
- التهاب
- تب
دلیل پسوریازیس
چه چیزی باعث پسوریازیس میشود؟ اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، سیستم ایمنی بدن شما قرار است مهاجمان خارجی مانند باکتری ها را از بین ببرد تا شما را سالم نگه دارد و از بیمار شدن شما جلوگیری کند؛ اما سلولهای سالم را با مهاجمات اشتباه میگیرد. در نتیجه سیستم ایمنی باعث ایچاد تورم و زخم میشود که شما روی پوست خود مشاهده میکنید.
معمولاً تا 30 روز طول می کشد تا سلول های جدید پوست رشد کرده و جایگزین سلول های قدیمی پوست شوند. سیستم ایمنی بیش از حد حساس شما باعث میشود که جدول زمانی رشد سلولهای جدید پوست به سه تا چهار روز تغییر کند. سرعت سلولهای جدید جایگزین سلولهای قدیمی باعث ایجاد پوستهها و ریزش مکرر پوست در بالای پلاکهای پوستی میشود. از دیگر دلایل ایجاد پسوریازیس میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ژنتیک
- استرس عاطفی
- عفونت (عفونت استرپتوکوک)
- آسیب پوستی مانند بریدگی، خراش یا جراح
- برخی داروها مانند لیتیوم و بتا بلوکرها
- تغییر دمای بدن به دلیل آب و هوا
تشخیص پسوریازیس چگونه انجام میشود؟
پسوریازیس چگونه تشخیص داده میشود؟ معمولا پزشک برای تشخیص دقیق بیماری پوستی پسوریازیس، از سه مرحله کمک میگیرد.
در مرحله اول در مورد سابقه پزشکی شما سوال پرسیده میشود. مانند زمانی که بثورات، خارش یا احساس سوزش روی پوست برای اولین بار ظاهر شد، میزان لایه برداری یا پوسته پوسته شدن پوست، بیماریهای اخیر، دارویی که به طور منظم مصرف میکنید یا اخیراً آن را متوقف کرده اید، درمانهای خانگی، شامپو یا صابونی که استفاده میکنید، سابقه خانوادگی پسوریازیس، استرس و سایر عاوملی که منجر به این بیماری میشود.
در مرحله بعدی نوبت به معاینه فیزیکی میرسد. پزشک مکان، اندازه، شدت، رنگ، تاولی بودن یا نبودن زخم را بررسی میکند تا تشخیص دقیق داشته باشد.
اگر با کمک دو مرحله قبلی بیماری تشخیص داده نشد، باید باید نمونه برداری انجام شود. در این روش با بریدن یک قطعه کوچک از پوست با تاول، بثورات، زخم مزمن، پوست غیرطبیعی رنگدانه، بیوپسی پوست را برای بررسی پاتولوژیک انجام دهند یا پوسته های پوست کنده شده را زیر میکروسکوپ بررسی کنید.
درمان پسوریازیس با دارو
درمان پسوریازیس بسته به نوع، شدت بیماری و شرایط فردی بیمار متنوع است. این بیماری، یک اختلال خودایمنی مزمن است که باعث تولید بیش از حد سلولهای پوست میشود و میتواند علائمی چون خارش، التهاب و پوستهریزی را به همراه داشته باشد. در زیر به انواع روشهای درمانی اشاره شده است:
1. درمانهای موضعی
- کورتیکواستروئیدها: کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی برای کاهش التهاب و خارش استفاده میشوند و به خصوص برای موارد خفیف تا متوسط مؤثرند.
- ویتامین D موضعی: این داروها مانند کالسیپوتریول رشد سلولهای پوست را کاهش میدهند و میتوانند به کاهش ضایعات پسوریازیس کمک کنند.
- رتینوئیدها: ترکیبات ویتامین A که برای پوست تجویز میشوند و میتوانند به کاهش سرعت تولید سلولهای پوست کمک کنند.
- آنترالین: برای کاهش رشد سلولی استفاده میشود، اما ممکن است باعث تحریک پوست شود و باید با دقت مصرف شود.
- اسید سالیسیلیک: این ماده به برداشتن پوستهها و کاهش ضخامت ضایعات پوستی کمک میکند و میتواند در ترکیب با داروهای دیگر نیز مؤثر باشد.
2. درمانهای سیستمیک
- داروهای خوراکی یا تزریقی: در موارد شدیدتر پسوریازیس، از داروهای سیستمیک مانند متوترکسات، سیکلوسپورین و رتینوئیدهای خوراکی استفاده میشود. این داروها معمولاً برای کنترل فعالیت سیستم ایمنی و کاهش التهاب استفاده میشوند، اما ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
- بیولوژیکها: داروهای بیولوژیک مانند آدالیمومب، اتانرسپت و اوستکینومب، به صورت تزریقی یا وریدی تجویز میشوند و بر پروتئینهای خاصی که در پاسخهای ایمنی نقش دارند، تأثیر میگذارند. این داروها اغلب برای پسوریازیس شدید استفاده میشوند و تأثیر خوبی در کاهش علائم دارند.
3. نوردرمانی
- نور UVB: یکی از روشهای مؤثر درمان پسوریازیس، نوردرمانی با استفاده از اشعه ماوراء بنفش نوع B است که میتواند التهاب پوست را کاهش داده و به بهبود ضایعات کمک کند.
- PUVA (پووآ): در این روش ترکیبی، بیمار از دارویی به نام پسورالن استفاده میکند که پوست را به نور حساس میکند و سپس تحت اشعه UVA قرار میگیرد. این روش در موارد شدیدتر مورد استفاده قرار میگیرد و باید توسط پزشک انجام شود.
4. تغییر سبک زندگی
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند میوهها، سبزیجات و ماهیهای چرب میتواند به کاهش التهاب و بهبود علائم کمک کند.
- کاهش اضطراب و استرس: استرس میتواند پسوریازیس را تشدید کند، بنابراین تمرینات کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی میتوانند مفید باشند.
- مرطوب نگه داشتن پوست: استفاده از مرطوبکنندهها و روغنهای طبیعی برای کاهش خشکی و خارش پوست مؤثر است.
- دوری از عوامل محرک: اجتناب از مصرف الکل، سیگار و محرکهای محیطی میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند.
درمان پسوریازیس با طب سنتی
در کتب طب سنتی علایم مشابه این بیماری تحت نامهای داء الصّدف (بیماری صدف) یا قوبا شرح داده شده است.
از دیدگاه این طب، عوامل مختلفی باعث میشود که اخلاط نامناسب و مواد زاید در بدن تجمع پیدا کرده با رسوب در پوست، باعث بروز علائم این بیماری شوند. پایه درمان پسوریازیس، کشف سبب اصلی بیماری است و میتوان با اصلاح سبک زندگی به ویژه آرامش و پرهیز از تنشهای روانی مزمن و آزاردهنده و رعایت رژیم غذایی، این بیماری را مدیریت و چه بسا درمان کرد، اما به عنوان توصیههای کلی و موثر در کنترل علائم آزاردهنده این بیماری، موارد زیر توصیه میشوند:
1. درمان یا پیشگیری از یبوست
2. اصلاح رژیم غذایی و رعایت پرهیزاتی مانند:
قهوه، نسکافه، چای پررنگ، انواع آبمیوههای صنعتی و نوشابههای گازدار، خوردنیهای خشکی افزا یا مولد سودا چون بادمجان، عدس، کلم، قارچ، ترشی، میوههای نارس و .. غذاهای فرآوری شده مانند انواع سس و رب گوجه فرنگی، کنسروها، فست فود، سوسیس و کالباس، پنیر پیتزا و ... غذاهای خمیری و غلیظ مانند ماکارونی، لازانیا، الویه، آش رشته و زیاده روی در مصرف خرما، گردو، آناناس، میگو و تخم مرغ.
3. توصیههای غذایی
گوشتهای مناسب شامل گوشت گوسفند (خصوصاً بره 6 ماهه تا یکساله)، گوشت خروس و مرغ محلی، گوشت پرندگان کوچک (بلدرچین، دراج و کبک) است. مصرف سالاد جوانهها، هویج رنده شده، سیب درختی، مویز، رب انار ملس، روغن زیتون، روزی یک وعده در کنار غذا یا به عنوان میانوعده نیز توصیه میشود. مصرف روزی یک وعده سوپ جوی کم ادویه با سبزیجات و جوانهها همراه با آبغوره یا آبلیموی تازه و روغن زیتون به کنترل علائم کمک میکند. همچنین مصرف گیلاس، آلبالوی شیرین، سیب گلاب، شاه توت و پرتقال شیرین به عنوان میانوعده نیز مفید است.
4. درمان موضعی
- روغن زیتون: روغن زیتون حاوی ترکیبات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که میتواند به نرم کردن پوست و کاهش خشکی و خارش ناشی از پسوریازیس کمک کند. مالیدن روغن زیتون بر روی نواحی آسیبدیده، به ویژه پس از حمام، میتواند بهبود قابل توجهی ایجاد کند.
- روغن نارگیل: روغن نارگیل بهدلیل خاصیت مرطوبکنندگی بالا، به کاهش خشکی و التهاب پوست کمک میکند. استفاده منظم از این روغن میتواند باعث نرمی و لطافت پوست شود.
- روغن آلوئهورا: ژل آلوئهورا خواص تسکیندهنده و خنککنندگی دارد و میتواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند. ژل آلوئهورا را مستقیماً بر روی ضایعات بزنید و بگذارید خشک شود.
- حمام بلغور جو دوسر: جو دوسر خاصیت آرامبخش دارد و میتواند خارش و التهاب پوست را کاهش دهد. اضافه کردن یک فنجان بلغور جو دوسر به وان آب گرم و غوطهور شدن در آن برای مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، به آرامش پوست کمک میکند.
- حمام نمک دریایی (به ویژه نمک دریای مرده): نمک دریای مرده دارای مواد معدنی است که میتوانند به بهبود پسوریازیس کمک کنند. اضافه کردن چند قاشق نمک به وان آب و استفاده از آن برای حمام میتواند به کاهش پوستهریزی و خشکی پوست کمک کند.
- زردچوبه: زردچوبه حاوی مادهای به نام کورکومین است که خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارد. مصرف زردچوبه در رژیم غذایی یا استفاده موضعی از مخلوط زردچوبه و آب روی پوست، ممکن است به بهبود علائم کمک کند.
تدابیر کمکی!
استفاده از حجامت، بادکش گذاری و زالو اندازی به عنوان تدابیر کمکی در کنار رعایت تدابیر بالا و زیر نظر پزشک متخصص طب سنتی توصیه میشود.
چگونه از پسوریازیس پیشگیری کنیم؟
متاسفانه هیچ راه پیشگیری دقیقی برای پسوریازیس وجود ندارد. مراقبت منظم از سلامت جسمی و پوستی، استراحت کافی و اجتناب از محرک ها همگی میتوانند به کاهش خطر ابتلا به پسوریازیس کمک کنند. با این حال با رعایت مواررد زیر میتوانید شانس ابتلا به پسوریازیس را کاهش دهید.
- مرطوب کننده یا کرم پوست را روی پوست خشک و آسیب دیده بمالید تا رطوبت بیشتری داشته باشد.
- همیشه پوست خود را به طور منظم تمیز کنید.
- از قرار گرفتن در معرض هوای خشک و سرد خودداری کنید.
- از مصرف داروهایی که پسوریازیس را تحریک میکنند خودداری کنید.
- از پوست در برابر زخمهایی که ممکن است عفونی شوند محافظت کنید.
- به اندازه کافی نور خورشید دریافت کنید.
- خواب کافی داشته باشید و از استرس دوری کنید.
نتیجهگیری
زندگی با پسوریازیس چالشهای خود را دارد، اما با انتخاب درمانهای مناسب و تغییر سبک زندگی میتوان این بیماری را مدیریت کرد و شدت علائم آن را کاهش داد. از روشهای دارویی و بیولوژیک گرفته تا درمانهای خانگی و طب سنتی، هر بیمار میتواند با همکاری پزشک و رعایت توصیههای مراقبتی به بهبود خود کمک کند. این آگاهی و پذیرش که پسوریازیس بخشی از بدن است، اما تمام زندگی را تحت تأثیر نمیگذارد، به بیماران کمک میکند تا با قدرت و آرامش بیشتری به زندگی خود ادامه دهند.
سوالات متداول
1. پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد بثورات با لکههای خارش دار و پوسته پوسته شده میشود.
2. دلیل ایجاد بیماری پسوریازیس چیست؟
از دلایل این بیماری میتوان به ژنتیک، مشکلات سیستم ایمنی، استرس، عفونت و... اشاره کرد.
3. چگونه پسوریازیس را درمان کنیم؟
برای درمان این مشکل و جلوگیری از عفونت حتما به پزشک مراجعه کنید تا با کرم، نوردرمانی و... به شما کمک کند. میتوانید از روغنهای گیاهی هم در پیشرفت درمان استفاده کنید.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
افزودن نظر جدید
نظر شما برای ما با اهمیت زیادی دارد! لطفا دیدگاه خود را در مورد این محصول با دیگران به اشتراک بگذارید. نظرات شما به ما کمک میکند تا خدمات بهتری ارائه دهیم و همچنین به دیگران در انتخاب کمک میکند. توجه داشته باشید که نظرات شما منصفانه و بر اساس واقعیت باشد. از ارسال نظرات تبلیغاتی و نامناسب خودداری کنید.